Siêu Kinh Tế Học Hài Hước (Tái Bản 2018)

Hay

Tóm tắt sách:
Khác với những quyển sách đề tài kinh tế thông thường nghiên cứu về tiền tệ, khủng hoảng tài chính, lạm phát, cách làm giàu, Siêu kinh tế học hài hước nghiên cứu 1 phạm trù nhỏ hơn (nhưng thật ra cũng ko nhỏ lắm) là kinh tế vi mô.
Nó nghiên cứu về hành vi kinh tế của con người, đồng thời những trạng thái tâm lý nào đã khiến họ thực hiện hành vi ấy, tức là: hiểu được những lựa chọn của từng cá nhân.
Có rất nhiều đề tài thú vị được tác giả đưa ra như:
– Giải pháp khắc phục tình trạng khủng hoảng do ngựa gây ra (ô nhiễm môi trường, tắc nghẽn, tai nạn giao thông) hoàn toàn ko liên quan đến ngựa. Nó chỉ được giải quyết khi người ta phát minh ra xe hơi.
– Khách bộ hành say xỉn (đi bộ) đối mặt với nguy cơ tử vong cao gấp 8 lần so với người lái xe say xỉn.
– Vì sao cuộc chiến chống *** ở các quốc gia thất bại (vì các chính phủ thường tập trung trừng phạt người bán, ko phải người mua. Đương nhiên – càng ít người bán, hiện tượng khan hiếm hàng hoá xuất hiện, giá cả bị đẩy lên cao, càng kéo theo nhiều người nhảy vào thị trường béo bở này)
– Những kẻ khủng bố thật ra lại dc sinh ra trong những gia đình giáo dục tốt, thu nhập trung bình khá hoặc cao (ko phải những kẻ nghèo nàn *** nát như ta vẫn tưởng)
– McNamara, vị bộ trưởng Quốc phòng nổi tiếng tàn bạo trong chiến tranh Việt Nam, người mà anh hùng Nguyễn Văn Trỗi ra sức tiêu diệt, hoá ra là cha đẻ của chiếc dây đai an toàn trên xe hơi (một giải pháp giảm tỷ lệ tử vong do tai nạn xe hơi đơn giản, rẻ tiền mà lại hiệu quả điển hình)
– Các giải pháp, đề xuất chống biến đổi khí hậu (cụ thể là ngăn tình trạng ấm lên của trái đất)
– CO2 hoá ra ko phải tác nhân chủ yếu làm ấm trái đất
Tóm tắt lại, quyển sách này muốn nói với bạn 2 điều:
1. Giải pháp cho các vấn đề hóc búa có khi lại đơn giản và rẻ tiền
2. Bạn có thể tìm kiếm những giải pháp ấy qua dữ liệu thống kê thô (tầm quan trọng của số liệu thống kê và các thí nghiệm)
Một vài bài học khác mà quyển sách đúc rút:
– Các cuộc khảo sát cá nhân (theo dạng bảng câu hỏi) có khi cho kết quả ko trung thực vì người trả lời có khuynh hướng đưa ra đáp án theo điều người khảo sát muốn nghe.
=> Đừng quá tin tưởng vào kết quả của những cuộc khảo sát vô thưởng vô phạt kiểu thế, hãy KIỂM CHỨNG bằng các số liệu thống kê trên THỰC TẾ (những gì đã thực sự diễn ra về mặt hành vi)
– Giá cả luôn có xu hướng tìm được chỗ đứng trong nền kinh tế (cùng 1 món hàng, bạn bán với giá nào cũng sẽ có người mua, chỉ là họ thuộc những phân khúc KH khác nhau). Do đó, ngay cả những công việc tồi tệ nhất cũng có người sẵn sàng nhảy vào làm.
– Khoa học thay đổi hành vi của con người là một môn cực khó nhằn. Mặc dù cái giá của sự tuân thủ rất thấp, còn chi phí tiềm tàng của sai sót rất cao, con người vẫn khó có khả năng thay đổi hành vi nếu người đc hưởng lợi từ sự thay đổi ấy là một người khác (thậm chí nếu ng dc hưởng lợi là chính họ thì cũng chưa chắc. Biết và làm là 2 phạm trù khác nhau)
Cảm nhận của mình về quyển sách này:
Phong cách viết của Stephen và Steven khá ngắn gọn về những tình tiết quan trọng nhưng lại dài dòng với nhiều nội dung không cần thiết. Đọc quyển này như đãi cát tìm vàng, như đào hầm tìm kho báu ý. Nếu nản chí khi đọc mấy chương đầu bạn sẽ ko tìm thấy cái hay và tinh túy của quyển sách. Thậm chí, lúc đọc xong chương đầu tiên về Gái ***, mình đã nghĩ sao quyển này nhảm thế, nhưng vì lời giới thiệu cực uy tín trên mạng (quyển này xuất bản hơn chục năm, biết bao nhiêu review tốt chẳng lẽ đều là nói điêu?), chẳng lẽ người ta đọc khen hay mà mình lại chả ngấm được gì nên tặc lưỡi đọc tiếp. Và quả thật càng đọc về các chương sau mình càng thấy hay, bằng chứng là ở đoạn sau những nội dung mình note lại nhiều gấp đôi 2/3 trước đó. Mình đã mark lại ~ điều mình chưa biết và muốn tranh luận, thậm chí cả điều mình đã biết nữa cơ. (Thường mình ko đánh dấu về điều mình đã biết đâu, nhưng nó hay và thấm đến nỗi mình nghĩ vẫn nên lưu lại cho nó 1 dấu ấn trong quyển sách này)
Không phải tất cả những vấn đề tác giả đưa ra đều thú vị và hấp dẫn với mình (thậm chí mình còn nhặt sạn dc ở 1 vài chỗ) nhưng tổng thể đây vẫn là quyển sách cực kỳ hay. Những kiến thức kinh tế lồng ghép với các vấn đề đời thường dưới một lăng kính mới lạ (thậm chí hơi điên rồ nữa) đã khám ra nhiều sự thật đơn giản nhưng mang tính chân lý ko thể chối cãi.
Tóm lại, quyển sách sẽ khiến bạn ngỡ ngàng về những điều bạn nghĩ mình đã biết nhưng thật ra lại ko, và những điều bạn nghĩ mình chả quan tâm, nhưng thực ra là có.