Lịch Sử Israel – Câu Chuyện Về Sự Hồi Sinh Của Một Dân Tộc

Theo nhiều cách, chủ nghĩa phục quốc Do Thái là cuộc nổi dậy chống lại đạo Do Thái xưa cũ.Khi người Do Thái tại châu Âu liên tục bị tấn công và bị gạt sang bên lề, các lãnh tụ của chủ nghĩa phục quốc Do Thái cho rằng mặc dù người châu Âu rõ ràng là kẻ đáng trách nhưng người Do Thái cũng không hơn.Đã đến lúc họ từ chối việc trở thành nạn nhân, chấp nhận sống ở bất cứ nơi nào có thể gọi là quê hương cho đến khi bị nước sở tại quyết định trục xuất hoặc giết hại.Nước Anh trục xuất người Do Thái năm 1290; Tây Ban Nha cũng làm vậy vào năm 1492. Và sau đó là phong trào bài Do Thái đầy bạo lực tại châu Âu.Trong khi đó, các lãnh tụ của chủ nghĩa phục quốc Do Thái phàn nàn rằng người Do Thái vẫn thụ động, yếu đuối, sợ hãi và thu mình vào các kinh văn cổ xưa đầy linh thiêng thay vì tự bảo vệ và tự quyết định số phận của mình.

Nhiều nhà tư tưởng của chủ nghĩa phục quốc Do Thái trong thời kỳ đầu cho rằng đó là điều cần thay đổi.Thật khó để phóng đại lòng nhiệt thành cách mạng của họ. Theo nhiều cách khác nhau, chủ nghĩa này liên quan đến việc cắt đứt các mối liên hệ của người Do Thái với những gì đã xảy ra trước đó. Dân tộc Do Thái đã tuyệt vọng đến mức tạo ra một kiểu người Do Thái mới mà thậm chí đã đổi cả tên của mình.Bốn thủ tướng đầu tiên của Israel là trường hợp điển hình.David Ben-Gurion tên khai sinh là David Gruen.Moshe Sharett tên khai sinh là Moshe Shertok;Levi Eshkol ban đầu là Levi Shkolnik.Golda Meir (nữ thủ tướng đầu tiên của Israel) từng là Golda Meyerson.Đổi tên là cách để nói rằng ‘không liên quan gì nữa’ – rằng đó là lúc cần có thế giới quan Do Thái mới, thể chất Do Thái mới, tổ quốc Do Thái mới, những cái tên Do Thái mới.Đã đến lúc xuất hiện một lớp ‘người Do Thái mới’, một dân tộc Do Thái tái sinh.

Tại Nhà nước Israel, lớp người ấy đã xuất hiện.Trên thực tế, nhiều hình thức của người Do Thái mới đã lộ diện.Điều khiến Israel trở nên hấp dẫn một phần chính là nhờ cuộc bàn luận đang diễn ra về những gì đạo Do Thái và người Do Thái nên trở thành và đang trở thành. Đôi khi, cuộc trò chuyện đó lịch sự và dè dặt;đôi khi, nó nổ ra thành những trận chiến nảy lửa trên nhiều mặt trận chính trị của Israel.Dù cay độc, nhưng trên mặt trận đó, chủ nghĩa phục quốc Do Thái đã thành công – và đáng ngưỡng mộ. Người Do Thái ngày nay không còn là những người châu Âu rúm ró, đầy sợ hãi của thời kỳ trước. Việc chủ nghĩa phục quốc Do Thái đã thành công trong việc tạo ra người Do Thái mới là điều không thể nghi ngờ.

Chủ nghĩa phục quốc Do Thái cũng là cuộc cách mạng nhằm khắc phục khả năng rất cao rằng vẫn còn những người Do Thái không còn nơi nào trên Trái Đất để gọi là quê hương.Khi châu Âu vào giữa thế kỷ XX bùng nổ cơn hận thù diệt chủng lên đến cực điểm, nhiều người Do Thái đã không còn nơi nào để chạy trốn.Hoa Kỳ đã đóng cửa biên giới. Canada cũng làm vậy. Người Anh đã chặn những người Do Thái tìm cách đến Palestine. Những chiếc tàu chở hàng trăm người Do Thái căng buồm trên biển, tìm kiếm nơi cập bến trong tuyệt vọng, và thường không thành công.Đôi khi, những con tàu khởi hành từ châu Âu chở đầy người Do Thái chạy trốn khỏi cuộc thảm sát diệt chủng Holocaust phải quay trở lại châu Âu, hoặc bị tàu đối phương cố tình đánh chìm, đơn giản vì không ai cần ‘những kẻ Do Thái cặn bã’. Chủ nghĩa phục quốc Do Thái đã quyết tâm thay đổi điều đó; cam kết về một thế giới mà ở đó, người Do Thái sẽ không bao giờ trở thành người vô tổ quốc nữa.Việc xây dựng Israel đã từ giấc mơ trở thành hiện thực.

Sau nhiều thế kỷ người Do Thái mòn mỏi sống lưu vong, chủ nghĩa phục quốc Do Thái ưu tiên việc khôi phục dân tộc trên bình diện phong phú về văn hóa, điều mà họ có được khi sống ở quê cha đất tổ, nói ngôn ngữ riêng, [và] tự vạch ra lộ trình tương lai của chính mình.Nếu người Do Thái đã bị phân tán đến nơi mà nghi thức tế lễ của họ gọi là ‘bốn góc của Trái Đất’, những người theo chủ nghĩa phục quốc Do Thái hi vọng sẽ tập hợp dân tộc mình lại với nhau một lần nữa.Nếu hàng thiên niên kỷ lưu đày đã làm suy tàn tiếng Do Thái, vốn từng được sử dụng và đầy sống động, thành thứ ngôn ngữ chỉ được sử dụng cho các kinh văn thiêng liêng và việc thờ phụng, thì chủ nghĩa phục quốc Do Thái sẽ thổi luồng sinh khí mới vào thứ ngôn ngữ cổ xưa đó. Dân tộc Do Thái sẽ sáng tạo nên âm nhạc, mỹ thuật, văn chương và thơ ca như tất cả các dân tộc khác.Họ sẽ có nền văn hóa tinh hoa và nền văn hóa đại chúng. Người Do Thái sẽ sống trong những thành phố mà tổ tiên của họ đã từng biết, sẽ đi trên những con đường đã từng là quê hương của các bậc tiền bối trong Kinh Thánh.Các nhà lãnh tụ Do Thái sẽ hoạch định chính sách về chiến tranh và hòa bình, kinh tế, chăm sóc sức khỏe và sự nhập cư. Chủ nghĩa phục quốc Do Thái đã thành công trong tất cả những phương diện đó đó, và hơn thế nữa.

Cách Israel phản ánh sự hồi sinh này của người Do Thái là một phần trong câu chuyện mà cuốn sách này sẽ kể.